10+ nguyên nhân gây rụng tóc phổ biến mà bạn nên biết

Rụng tóc là một trong những vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải ở nhiều độ tuổi khác nhau. Có người chỉ rụng tóc tạm thời, nhưng cũng có người phải đối mặt với tình trạng tóc thưa mỏng kéo dài, ảnh hưởng đến sự tự tin và thậm chí là chất lượng cuộc sống. Trên thực tế, tóc rụng không chỉ đơn giản là dấu hiệu lão hóa, mà nó có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau – từ tâm lý, chế độ dinh dưỡng, cho đến sự thay đổi nội tiết tố hay bệnh lý. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những nguyên nhân thường gặp nhất gây rụng tóc, đồng thời lý giải tại sao chúng có thể tác động mạnh mẽ đến mái tóc của bạn.

1. Căng thẳng

Ai trong chúng ta cũng từng trải qua cảm giác căng thẳng, áp lực trong công việc, cuộc sống hoặc những biến cố bất ngờ. Ít người biết rằng căng thẳng không chỉ làm tâm trạng xuống dốc mà còn là một trong những thủ phạm hàng đầu khiến tóc gãy rụng.

Có ba dạng rụng tóc thường gắn liền với stress:

• Telogen Effluvium: Khi căng thẳng kéo dài, chu kỳ phát triển của tóc bị rối loạn. Tóc mới mọc ít hơn, trong khi tóc cũ lại rụng nhiều hơn, khiến mái tóc trở nên thưa mỏng rõ rệt.
• Trichotillomania (chứng nhổ tóc): Một số người khi lo âu, bồn chồn lại có xu hướng tự giật nhổ tóc của mình mà không kiểm soát được.
• Rụng tóc từng mảng (Alopecia Areata): Stress quá mức có thể khiến hệ miễn dịch tấn công chính các nang tóc, tạo ra những mảng hói nhỏ tròn trên da đầu.

Tin vui là hầu hết các dạng rụng tóc do căng thẳng đều có thể cải thiện khi tâm lý được cân bằng. Việc nghỉ ngơi, thiền, tập thể dục hay đơn giản là dành thời gian cho bản thân có thể giúp tóc phục hồi dần theo thời gian.

2. Thiếu sắt

Thiếu sắt cũng là một nguyên nhân phổ biến gây rụng tóc. Sắt là khoáng chất cần thiết để sản sinh hemoglobin trong hồng cầu – yếu tố vận chuyển oxy đến các mô, bao gồm cả nang tóc. Khi cơ thể thiếu sắt, tóc không nhận đủ oxy và dưỡng chất để phát triển khỏe mạnh, dẫn đến tóc dễ gãy rụng, sợi tóc mảnh yếu.

Nếu xét nghiệm máu cho thấy thiếu sắt, bạn có thể bổ sung bằng cách:

• Ăn nhiều thực phẩm giàu sắt: thịt bò, gan, cá hồi, rau bina, đậu lăng…
• Kết hợp thực phẩm giàu vitamin C như cam, dâu tây, cà chua, bông cải xanh để tăng khả năng hấp thụ sắt.

Đặc biệt, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản hoặc người ăn chay trường là nhóm dễ bị thiếu sắt, do đó cần chú ý hơn đến chế độ dinh dưỡng của mình.

3. Hormone

Một trong những dạng rụng tóc phổ biến nhất chính là rụng tóc nội tiết (androgenetic alopecia), thường được gọi là hói đầu kiểu nam hoặc hói đầu kiểu nữ.

• Ở nam giới, tình trạng này thường bắt đầu bằng việc chân tóc dần cao lên, tạo thành vùng hói ở trán và đỉnh đầu.
• Ở nữ giới, tóc hiếm khi rụng thành mảng rõ rệt mà thường mỏng dần khắp da đầu.

Nguyên nhân chính đến từ dihydrotestosterone (DHT) – một loại hormone androgen có ảnh hưởng trực tiếp đến nang tóc. Khi cơ thể sản xuất quá nhiều DHT, chu kỳ phát triển tóc bị rút ngắn, sợi tóc trở nên mảnh và yếu, dần dần nang tóc teo lại và không mọc tóc mới nữa.

Yếu tố di truyền đóng vai trò lớn trong tình trạng này. Nếu trong gia đình có cha, mẹ hoặc ông bà bị hói, khả năng cao bạn cũng có nguy cơ gặp phải. Tuy nhiên, sự mất cân bằng hormone này không chỉ liên quan đến tuổi tác; nó có thể xuất hiện sớm từ tuổi thiếu niên và tiến triển nhanh hơn sau 50 tuổi ở nam và sau mãn kinh ở nữ.

4. Mãn kinh

Mãn kinh là một cột mốc sinh học quan trọng của phụ nữ, thường đi kèm với nhiều thay đổi về sức khỏe, trong đó có mái tóc.

Khi bước vào giai đoạn này, cơ thể phụ nữ giảm sản xuất estrogen và progesterone – hai hormone quan trọng giúp tóc phát triển dày và khỏe. Sự suy giảm này dẫn đến:

• Tóc mọc chậm hơn.
• Tóc rụng nhiều hơn khi chải hoặc gội.
• Mái tóc trở nên khô xơ, thiếu sức sống.

Không những vậy, lượng androgen trong cơ thể lại có xu hướng tăng lên, gây ra hiện tượng mọc lông mặt và đồng thời khiến tóc trên đỉnh đầu thưa mỏng.

Điều tích cực là rụng tóc do mãn kinh thường không vĩnh viễn. Việc duy trì lối sống lành mạnh – ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, giảm căng thẳng – có thể giúp hạn chế sự mất cân bằng hormone, từ đó giảm tình trạng rụng tóc.

5. Thừa vitamin A

Vitamin A là chất dinh dưỡng quan trọng cho thị lực, hệ miễn dịch và cả sự phát triển của tóc. Tuy nhiên, khi bổ sung quá liều, cơ thể có thể rơi vào tình trạng ngộ độc vitamin A.

Một trong những dấu hiệu sớm nhất của việc thừa vitamin A chính là rụng tóc. Ngoài ra, bạn có thể gặp các triệu chứng khác như buồn nôn, mệt mỏi, đau xương, nứt móng, vàng da, thậm chí là rối loạn thị lực.

Do đó, thay vì tự ý uống nhiều loại vitamin tổng hợp, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để bổ sung đúng liều lượng cần thiết, tránh tình trạng “dư thừa gây hại”.

Nhiều người chọn cách giảm cân cấp tốc để đạt vóc dáng mong muốn. Tuy nhiên, giảm cân đột ngột có thể gây ra cú sốc lớn cho cơ thể, dẫn đến tình trạng rụng tóc tạm thời.

Chuyên gia cho biết, giảm cân nhanh khiến cơ thể bị “sốc”, làm tóc rụng nhiều trong khoảng 6 tháng, sau đó mới dần mọc lại. Nguyên nhân là do chế độ ăn kiêng quá khắt khe thường khiến cơ thể thiếu hụt dưỡng chất thiết yếu, ảnh hưởng đến sức khỏe của tóc.

Thậm chí, rụng tóc còn có thể là dấu hiệu cảnh báo chứng rối loạn ăn uống như chán ăn tâm thần. Đây là tình trạng nguy hiểm, khi người bệnh hạn chế ăn uống cực đoan, lạm dụng thuốc nhuận tràng hoặc các biện pháp giảm cân khác. Ngoài rụng tóc, bệnh còn gây ra hàng loạt biến chứng như kiệt sức, vàng da, chóng mặt, tổn thương răng và móng tay. Vì vậy, nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu này, cần tìm đến sự hỗ trợ y tế ngay lập tức.

7. Không ăn đủ protein

Protein là thành phần chính tạo nên keratin, chất cấu thành sợi tóc. Khi cơ thể thiếu protein, tóc sẽ yếu đi, dễ gãy rụng và mất đi độ bóng khỏe.

Theo các bác sĩ, khi cơ thể không được cung cấp đủ protein, dưỡng chất sẽ ưu tiên chuyển đến các cơ quan quan trọng hơn, thay vì nuôi tóc. Điều này dẫn đến tóc khô, yếu và rụng nhiều.

Người ăn chay, đặc biệt là ăn thuần chay, có nguy cơ cao thiếu hụt protein nếu không được hướng dẫn dinh dưỡng đúng cách. Các nguồn protein từ thực vật thường không “hoàn chỉnh” như thịt, cá, trứng, sữa. Do đó, nếu bạn theo chế độ ăn này, hãy kết hợp nhiều loại thực phẩm giàu protein như đậu nành, hạt quinoa, các loại đậu và hạt để đảm bảo cung cấp đủ axit amin thiết yếu.

8. Kiểu tóc và phụ kiện

Một trong những điều thú vị nhất khi sở hữu mái tóc chính là khả năng biến hóa đa dạng: buộc đuôi ngựa, tết bím, uốn xoăn, nhuộm màu, nối dài,… Tuy nhiên, không phải kiểu tóc nào cũng “vô hại”. Việc tạo kiểu quá chặt hoặc lạm dụng hóa chất có thể dẫn đến rụng tóc do lực kéo.

Theo Medical Information Immediately, các kiểu tóc như tết bím nhỏ, búi cao, tóc nối hoặc buộc đuôi ngựa quá chặt,…có thể gây áp lực kéo dài lên nang tóc. Hậu quả là nang tóc bị yếu đi, da đầu có thể xuất hiện mẩn đỏ, thậm chí để lại sẹo, khiến tóc gãy rụng từng mảng ở sát chân tóc. Ngoài ra, việc dùng thuốc duỗi hay nhuộm thường xuyên cũng làm sợi tóc giòn, dễ gãy hơn.

Phụ kiện tóc cũng có thể trở thành “thủ phạm giấu mặt”. Dây chun buộc quá chặt, kẹp tóc cứng hoặc thói quen buộc tóc ở cùng một vị trí nhiều lần đều khiến tóc chịu áp lực liên tục. Thậm chí, đội mũ bảo hiểm chật trong thời gian dài cũng có thể gây ma sát và làm tóc rụng ở những vùng tiếp xúc. Vì vậy, để bảo vệ mái tóc, hãy ưu tiên những kiểu buộc nhẹ nhàng, sử dụng phụ kiện mềm mại và hạn chế hóa chất mạnh.

9. Tác dụng phụ của thuốc

Nhiều loại thuốc mang lại lợi ích trong điều trị bệnh nhưng đồng thời cũng có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, trong đó có rụng tóc.

Theo On a regular basis Well being, một số loại thuốc huyết áp như thuốc ức chế males chuyển (ACE inhibitors) hoặc thuốc chẹn beta có thể ảnh hưởng đến chu kỳ phát triển tự nhiên của tóc. Thuốc làm loãng máu, thuốc chống động kinh, thuốc chống trầm cảm, thậm chí cả một số loại thuốc điều trị ung thư cũng có khả năng gây rụng tóc tạm thời.

Tin vui là rụng tóc do thuốc thường không vĩnh viễn. Trong nhiều trường hợp, khi ngừng thuốc hoặc thay đổi sang loại khác theo chỉ định của bác sĩ, tóc có thể mọc lại bình thường. Nếu bạn nhận thấy tóc thay đổi bất thường sau khi bắt đầu một loại thuốc mới, hãy trao đổi ngay với chuyên gia y tế để được tư vấn.

10. Chăm sóc tóc không đúng cách

Rụng tóc không chỉ xuất phát từ yếu tố bên trong cơ thể mà còn có thể đến từ chính thói quen chăm sóc tóc hằng ngày. Nhiều người vô tình khiến mái tóc yếu đi khi gội đầu quá nhiều lần trong tuần. Việc này làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da đầu, khiến tóc khô xơ, dễ gãy rụng. Bên cạnh đó, sử dụng nước quá nóng khi gội cũng là một sai lầm thường gặp. Nhiệt độ cao không chỉ làm sợi tóc mất độ ẩm mà còn khiến nang tóc suy yếu, lâu dần dẫn đến tình trạng tóc mỏng đi rõ rệt.

Một nguyên nhân khác là xả không sạch dầu gội hoặc dầu xả. Cặn hóa chất còn sót lại trên da đầu có thể gây bít tắc chân tóc, tạo môi trường thuận lợi cho gàu và viêm da đầu phát triển, từ đó làm tóc rụng nhiều hơn. Ngoài ra, thói quen tạo kiểu bằng máy sấy, máy uốn, máy duỗi ở nhiệt độ cao cũng khiến cấu trúc tóc bị phá vỡ, khiến sợi tóc trở nên giòn, dễ gãy.

Để hạn chế tình trạng rụng tóc do chăm sóc sai cách, bạn nên gội đầu với tần suất vừa phải (2–3 lần/tuần), sử dụng nước ấm thay vì nước quá nóng đồng thời xả sạch sản phẩm chăm sóc tóc. Hạn chế tối đa việc tác động nhiệt và ưu tiên để tóc khô tự nhiên cũng sẽ giúp mái tóc khỏe mạnh, giảm gãy rụng đáng kể.

11. Bệnh lupus

Hệ miễn dịch thường đóng vai trò bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại như vi khuẩn, virus. Nhưng ở những người mắc bệnh lupus, hệ miễn dịch lại “nhận nhầm kẻ thù”, quay sang tấn công chính các tế bào khỏe mạnh của cơ thể. Điều này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có tình trạng rụng tóc từng mảng.

Rụng tóc do lupus thường không diễn ra đồng đều mà xuất hiện từng đốm nhỏ, nhìn rõ trên da đầu. Thậm chí, những mảng tóc thưa này đôi khi chính là dấu hiệu sớm giúp phát hiện bệnh, bên cạnh các triệu chứng đi kèm khác như phát ban, sưng khớp, mệt mỏi kéo dài hoặc sốt. Theo Hiệp hội Da liễu Hoa Kỳ, rụng tóc ở người mắc lupus không chỉ xảy ra trên da đầu mà còn có thể ảnh hưởng đến lông mày, lông mi, râu, thậm chí cả lông mũi và lông nách.

Điều đáng lưu ý là lupus có tính chất phức tạp và thất thường. Có người bị rụng tóc kéo dài, không cải thiện, nhưng cũng có người trải qua từng giai đoạn tóc rụng rồi mọc lại. Vì vậy, nếu nghi ngờ bản thân mắc lupus hoặc có dấu hiệu rụng tóc bất thường kèm theo các triệu chứng kể trên, bạn nên sớm đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Rụng tóc có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, điều quan trọng nhất là bạn không nên bỏ qua khi thấy tóc rụng bất thường.

Việc nhận biết đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn tìm ra giải pháp phù hợp – có thể chỉ đơn giản là thay đổi chế độ ăn uống, cân bằng lối sống, hoặc cũng có thể cần đến sự hỗ trợ y tế.

Mái tóc khỏe mạnh không chỉ là yếu tố làm đẹp mà còn phản ánh sức khỏe tổng thể. Vì vậy, hãy chăm sóc bản thân từ trong ra ngoài, để tóc không chỉ mọc dày đẹp mà còn bền bỉ theo năm tháng.

Bạn có thể quan tâm: